Vrouwenpraat

De 11-jarige Rekha (juf Sheela) woont in Nagwa. Ze gaat naar school en helpt haar moeder graag in het huishouden. De altijd blije Rekha voelt zich de laatste tijd vaak verdrietig. Haar lichaam doet vaak pijn en ze begrijpt niet zo goed waarom haar borsten opeens groeien. In een winkeltje waar ze onlangs zeep en nagellak wilde kopen werd ze betast door de eigenaar van de winkel (schoolkok Anju).

De oude man had Rekha verteld hoe mooi ze en speciaal ze was. Zonder iets te kopen was ze snel naar huis gerend om haar gezicht te wassen.

Ook op school voelt Rekha zich niet meer prettig, zeker niet bij haar leraar wiskunde (juf Sukhmani). Tijdens het huiswerk nakijken, streelde hij opeens haar armen!

De leraar vertelde haar ook nog eens niets thuis te zeggen! Anders zou hij haar niet meer helpen met huiswerk nakijken.

Rekha is ook liever niet meer alleen thuis. Die stomme oom (schoolassistent Maalti) van haar! Telkens als hij thuiskomt slaat hij een arm om haar heen en maakt hij grapjes over haar groeiende borsten en het feit dat ze geen klein meisje meer is. Ze schaamt zich en rot en ook haar oom zegt haar niets tegen haar moeder te vertellen.

De ouders van Rekha (papa = Rinky van Duniya Decoration, mama = juf Asha) snappen niet waarom Rekha de laatste tijd zo stil is. Volgens de vader van Rinky wordt het de hoogste tijd dat Rekha gaat praten. Haar moeder gaat het gesprek aan.

Verdrietig vertelt Rekha aan haar moeder, wat er allemaal is gebeurd. Ze vraagt haar moeder waarom haar borsten groeien en haar lichaam soms zo’n pijn doet.

Haar moeder is erg boos als ze hoort welke mannen haar hebben aangeraakt, samen zullen ze dat gaan zeggen tegen de heren. Dat mannen haar willen aanraken valt niet goed te praten, maar Rehka zal moeten gaan leren zich te gedragen als een jonge  Hindoestaanse vrouw. Dit betekent afstand houden, en een dupatta (een lang sjaal) dragen om haar borsten te verbergen. Het maakte een paar jaar geleden niet uit om samen met haar vriendjes bij de waterpomp te spelen. Die tijden zijn nu voorbij en een nieuw leven gaat beginnen.
Omdat Rekha ook vaak pijn in haar lichaam heeft, begint haar moeder ook te vertellen over ongesteld worden. Verschrikt kijkt Rekha haar aan als het woord ‘bloed’ valt. “Ieder maand?”, vraagt ze vol verbazing. Ook de rest van het jonge publiek houdt haar adem in. De voorlichtingsmiddag op school is nu officieel begonnen, en Asha begint te vertellen.

Asha legt de jonge meiden uit wat ongesteld zijn inhoudt en dat het niet iets is om je zorgen over te maken. Ze legt uit hoe het maandverband gebruikt moet worden, dat je kleding waarin bloed zit met kokend water moet reinigen en dat je vooral maandverband niet zomaar op straat moet gooien!
Nisha komt nog even terug op het toneelstukje en het gesprek tussen moeder en dochter. De meiden moeten vooral niet bang zijn om met hun moeder te praten. Aan de aanwezige moeders vraagt ze om hun dochters te steunen en ze te helpen. Zij weten immers als geen ander hoe het werkt.

Het wordt tijd om de allerjongsten meiden naar huis te sturen en verder te praten met de oudere meiden en een paar moeders. In een kring gaan het hebben over het huwelijk, sex, anticonceptie en “family-planning”.

Een van de jonge meiden ‘weet’ wat er gebeurd als ze getrouwd is. “Dan komen er 4 kinderen en moet ik een heleboel eten koken’, zegt ze. Hoe die 4 kinderen er komen, dat weet ze niet. Asha heeft een boel te vertellen en uit te leggen! Dat doet ze open, eerlijk en met humor! Aan het einde van het verhaal heeft ze een mooi bruggetje naar de onderwerpen anticonceptie en ‘family-planning’. Tegen het meisje zegt ze:  “Om er voor te zorgen dat je niet zoveel eten hoeft te koken, zijn er hulpmiddelen en medicijnen die je kunt gebruiken”.

De menstruatieketting is een hulpmiddel voor vrouwen om te leren wanneer ze vruchtbaar zijn en wanneer niet. Het is afgestemd op een gemiddelde vrouw, dus geen veilige methode. Maar het geeft wel veel inzicht! De donkere kraal is de eerste dag van de ongesteldheid, een zwart ringetje kan over iedere kraal geschoven worden, zodat de vrouw de dagen kan bijhouden. Gemiddeld is de ongesteldheid bij de roze kraal afgelopen, maar kan nog wat doorlopen. De witten kralen zijn de dagen dat vrouwen veilige sex moeten hebben of geen sex, dit zijn de vruchtbare dagen. Als de gekleurde kralen weer beginnen is de kans op zwangerschap klein dus kan eventueel ook sex zonder voorbehoedsmiddelen en dan begint weer de menstruatie.
Sukhmani legt nog eens duidelijk uit dat de ketting een zwangerschap niet voorkomt!

Tot mijn verbazing zijn er een aantal vrouwen die condooms in huis hebben en ook gebruiken! De mannen kopen de condooms zelf en ze doen ze ook zelf om.
We hebben niet erg goed nagedacht over hulpstukken om te oefenen, maar we zijn creatief en gaan aan de slag.

Dan is de pil aan de beurt. Een medicijn dat je dagelijks moet innemen! Niet de pil ‘uit de woensdag’ innemen als je op woensdag sex hebt! En als je vervolgens op donderdag geen sex hebt, een dagje overslaan. Iedere dag innemen op een zo vast mogelijk tijdstip en als langdurig diarree hebt of moet overgeven, dan is de pil niet meer veilig. Het is de dames duidelijk! Hier geen discussies over vergoeding van de zorgverzekeraar, maar maandelijks geld krijgen van hun man! Een maand de pil slikken heeft geen zin.

De morning-afterpil is gewoon bij de apotheek op straat verkrijgbaar en heet ‘unwanted’. Ook hier bestaat onduidelijkheid over. “Deze pil heb ik wel eens een paar keer maand geslikt”, zegt een vrouw. De morning-afterpil is geen anticonceptie middel, maar een noodmaatregel!

Ik geniet van deze vrouwenmiddag! Iedereen is serieus en gekomen om iets te leren en hun verhalen te delen. Ik hoop dat we met dit soort middagen er aan bijdragen dat er in de toekomst minder onzekere Rekha’s rondlopen.
Ik moet gniffelen als ik zie dat lesmateriaal stiekem mee naar huis wordt genomen.